1. Triều đại đầu tiên và duy nhất có Hoàng đế là Nữ giới: nhà Lý
– Lên ngôi khi mới 6 tuổi, nắm quyền hơn 1 năm thì buộc nhường ngôi cho chồng là Trần Cảnh (8 tuổi). Đó chính là Lý Chiêu Hoàng (Lý Phật Kim)
– Bên cạnh đó, bà còn là nhân vật lịch sử có cuộc đời vô cùng sóng gió: Từ Hoàng đế trở thành Hoàng hậu. Từ Hoàng hậu trở thành Công chúa.
2. Triều đại ngắn nhất: nhà Hồ
– Thời gian tồn tại: 7 năm
– Do Hồ Quý Ly thành lập
3. Triều đại dài nhất: nhà Hậu Lê
– Thời gian tồn tại: 355 năm
– Chia làm hai giai đoạn: Lê sơ (99 năm) & Lê Trung hưng (256 năm).
– Có tổng cộng 26 vua, là triều đại phong kiến trải qua nhiều đời vua nhất trong lịch sử Việt Nam.
– Lãnh thổ nước ta dưới thời Hậu Lê được mở rộng cực thịnh, gấp nhiều lần so với đời Lý, Trần.
– Quân sự hùng mạnh, ổn định chính quyền trong thời gian dài.
4. Triều đại phát triển rực rỡ nhất: dưới thời vua Lê Thánh Tông
– Thường được gọi là thời kỳ Hồng Đức thịnh trị
– Phát triển ở nhiều phương diện: kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, quân sự, mở rộng lãnh thổ,…
5. Triều đại tiến hành nhiều cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm nhất: nhà Trần
– Đánh bại: quân xâm lược nhà Nguyên, đế quốc Mông Cổ (các năm 1258, 1285, 1287)
– Lực lượng quân đội nhà Trần thiện chiến nhất là thủy binh, rồi kỵ binh, bộ binh, tượng binh.
– Danh tướng kiệt xuất: Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn.
6. Trạng nguyên nhỏ tuổi nhất: Nguyễn Hiền
– Quê ở huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định.
– Ông đỗ Trạng nguyên khi mới 13 tuổi tại khoa thi năm 1247 dưới thời vua Trần Thái Tông.
7. Hoàng hậu là vợ của nhiều vua nhất: Dương Vân Nga
– Thái hậu Dương Vân Nga còn được gọi là Đại Thắng Minh Hoàng hậu.
– Là Hoàng hậu của 2 vị Hoàng đế thời kỳ đầu lập quốc trong Lịch sử Việt Nam là Đinh Tiên Hoàng và Lê Đại Hành.
– Đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc chuyển giao quyền lực từ nhà Đinh sang nhà Tiền Lê.