Truyền thuyết về Đinh Liễn:
Đinh Liễn là con trưởng của Đinh Bộ Lĩnh , thuở nhỏ được Trần MInh Công và cha dạy bảo . Ngài vốn là người say mê cung kiếm , cưỡi ngựa bắn giỏi , mắt sáng mày sắc , tiếng nói như chuông dáng đứng đàng hoàng oai phong .
Mới đầu khi xây dựng thế lực ở động Hoa Lư , chưa đủ mạnh , Đinh Bộ Lĩnh cho Đinh Liễn sang làm con tin cho nhà Ngô , tạm hòa hoãn và thần phục Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập , Nam Sách Vương Ngô Xương Văn . Được ít lâu , Đinh Bộ Lĩnh chiêu tập binh mã , biết tin hai vương cất binh tiến đánh Hoa Lư .
Hai vương vây thành đã hơn tháng mà vẫn không hạ được thành của Đinh có núi cao hào sâu , thành lũy kiên cố , liền treo ngược Đinh Liễn lên ngọn tre dưới chân thành rồi ra điều kiện : ” nếu Đinh Bộ Lĩnh không hàng sẽ giết chết Đinh Liễn
Trong thành ai cũng lo sợ xót thương cho Đinh Liễn , mẹ Liễn vật vã khóc than xin chồng đừng để hại tới sinh mệnh con
Trên ngọn cây cao , Đinh Liễn không sợ hãi , thấy mẹ kêu khóc , Đinh Liễn ráng sức gọi to
– Xin cha mẹ và các tướng sĩ Hoa Lư , đừng vì con mà hỏng việc lớn ! Đừng mở cổng thành , đừng đầu hàng ! Dẫu chết mình thân con cũng chẳng sá gì
Đinh Bộ Lĩnh thấy con trai cứng cỏi càng thêm vững vàng . Mọi người vô cùng nể phục .
Xương Văn cố tình làm Đinh Liễn đau mà kêu , lại dọa nếu không mở sẽ cắt dây cho rơi xuống
Đinh Bộ Lĩnh đứng trên thành , quát lớn :
– Hỡi quân vóc cáo gan chuột kia , bay giở trò ấy , chỉ hăm dọa được đàn bà con trẻ thôi , sao có thể làm nhụt được ý chí của ta , Bậc trượng phu chỉ nuôi chí lớn , lập công danh , cứu dân ra khỏi lầm than , đói rách binh đao , há lại bắt chước đàn bà tiếc thương con ư ?
Không làm gì được , Hai vương hạ Đinh Liễn xướng rút quân về
Biết Đinh Liễn là trang tuấn kiệt , Xương Văn tìm cách mua chuộc , dạy võ dạy binh đao , lại gả con gái thứ tư là Bảo Ngọc cho . Đinh Liễn một lòng giúp sức Nhạc Vương .
Trong trận đánh dẹp thôn Đường – Sơn Tây , Ngô Vương mắc mưu , bị trúng tên ngã xuống sông . Đinh Liễn trả thù , vây chặt hai thôn , giết kẻ đầu đảng phản nghịch tẩm dầu đốt trước linh sàng Ngô Vương .
Sau khi dẹp loạn , Đinh Liễn quay về Hoa Lư phò tá vua cha .
Từ đó , Đinh Liễn tung hoành ngang dọc cùng cha dẹp loạn các sứ quân . Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế , Đinh Liễn được phong là Nam Việt Vương .
Nhà Tống nghe tin vua Đinh lên ngôi lại dám xưng Hoàng Đế , đặt quốc hiệu , lập kinh đô , y như thiên triều thì giận lắm , cho là “ Man di nghịch tử “ liền cho sứ giả sang đòi cha con Đinh Bộ Lĩnh sang chầu . Đinh Liễn xin đi ,xét thấy nói năng lưu loát , ứng xử thông minh , vua Đinh đồng ý cho con đi sứ
Khi vào chầu vua Tống , Đinh Liễn ung dung điềm tĩnh . Vua Tống hỏi :
– Bộ Lĩnh không sang chầu , chỉ cử con trai sang là cớ làm sao ?
Đinh Liễn thưa :
– Cha thần còn bận dẹp loạn , xin được sang sau , nay chỉ cử mình thần sang .
– Nước ngươi là phiên thuộc của thiên triều, bao năm cống nạp ,nay lại dám xưng đế …
Đinh Liễn đáp ngay :
– Nước thần bao năm loạn lạc lầm than , mười hai nơi xưng vương cát cứ , ngóng trông mãi không được Thiên Triều cứu vớt sinh linh . Cha thần vốn quê mùa , thảo dã từ hang động tiến ra , vốn không có chí làm vua nhưng vì đời loạn , trăm họ lóng ngóng mới dựng cờ khởi nghĩa , đánh dẹp các vương cát cứ , thu phục giang sơn . Thần trộm nghĩ đánh thắng vua thì làm vua , đánh thắng 12 vua thì phải làm Đế . Tướng đó là mệnh trời trao chứ đâu phải ý riêng một họ ..
Vua Tống còn hỏi nhiều điều , Đinh Liễn đều trả lời trôi chảy , có lời khen , liền mở tiệc khoản đãi , sắc phong Đinh Bộ Lĩnh là Giao Chỉ Quận Vương , Đinh Liễn là Kiểm Hiệu thái sư .
Mùa xuân Nhâm Thân (972 ) Đinh Liễn lại sang nhà Tống , năm sau mới về , được phong là Tiết độ sứ An Nam đô hộ .
Vốn có nhiều công lao lẽ ra Nam Việt Vương Đinh Liễn phải được phong là Thái Tử nhưng lại có kẻ xúc xiếm ngài với vua cha , vua Đinh lại quá yêu thương con nhỏ nên lập Đinh Hạng Lang làm thái tử .
Đinh Liễn vô cùng bực bội , cùng thuộc hạ đang đêm lẻn vào giết em trai là Đinh Hạng Lang . Vua Đinh đau lòng cấm Đinh Liễn vào chầu . Do quá day dứt , nghe lời khuyên của Khuông Việt Đại sự Ngô Chân Lưu , Đinh Liễn cho xây 100 trăm tòa tháp lớn bên sông Hoàng Long, lại xây 100 cột đá hình bát giác ( năm 1963 đắp đê nhân dân đã tìm thấy các cột đá này ) để tự sám hối .
Từ đó Nam Việt Vương bỏ kiếm cung , lập trong tư dinh một ngôi chùa ngày ngày lên hương thỉnh Phật .
Đỗ Thích là quan chi hậu nội nhân của Triều Đình , thấy Hạng Lang bị giết , Đinh Toàn còn thơ dại , Đinh Tiên Hoàng và Nam Việt Vương hiềm khích gay gắt , lại nhơ giấc mộng sao sa vào miệng cho là vận mệnh nhà Đinh đã hết , liền đầu đọc nhà vua và Nam Việt Vương Đinh Liễn .
Người xưa truyền lại , trước mấy ngày đó , đất động , núi chuyển , trời đang nắng bỗng sấm chớp ầm ầm , mưa xối xả nước đỏ ngầu như máu.
< Vậy là trong nửa năm trời ( 979 ) ba cha con vua Đinh đều chết bất đắc kỳ tử cả >
Nay Đinh Liễn được thờ trong đền Vua Đinh cùng những Hoàng tử khác
Sưu tầm